W celu lepszego zrozumienia poniższego zagadnienia zapraszamy do zapoznania się z zakładką „Podstawowe informacje” oraz „Systemy bezpieczeństwa – aktywny tempomat” gdzie opisane jest funkcjonowanie modułu radarowego.
RADAR – Radio Detection and Ranging – urządzenie służące do wykrywania obiektów za pomocą fal radiowych (mikrofal). Urządzenie wysyła mikrofale, które odbite od obiektów wracają do nadajnika umożliwiając precyzyjną ocenę odległości.
W motoryzacji stosuje się zazwyczaj radary umożliwiające na pomiar obiektów w odległości do ok. 160-250metrów. Poza odległością ważny jest również kąt pomiarowy który w zależności od rodzaju modułu radarowego wynosi początkowo nawet 45°, jednak zmniejsza się wraz z zasięgiem i w końcowej fazie może wykrywać obiekty np. w zakresie 6°.
Niezależnie od zakresu pomiarowego sterownik sterujący aktywnym tempomatem wyznacza oś pomiarową radaru, która powinna pokrywać się z osią jazdy. Dlatego istotnym elementem w pracy systemu jest również czujnik kąta skrętu, który informuje układ regulacji odstępu od poprzednika o aktualnym torze jazdy. W przeciwnym razie jazda na zakręcie, a nawet na prostej drodze uniemożliwiłaby na poprawne działanie funkcji.
Bardzo ważne jest tutaj prawidłowe ustawienie geometrii kół, a przede wszystkim parametr geometrycznego odchylenia osi jazdy.
Geometryczne odchylenie osi jazdy - to parametr dotyczący tylnej osi kół jezdnych. Jest to różnica pomiędzy dwusieczną kąta zbieżności tylnej a osią symetrii pojazdu. Kluczowe są tutaj zbieżności połówkowe: zbieżność lewego i prawego koła tylnego.
W przypadku całkowicie nowych pojazdów parametr ten mieści się zazwyczaj w zakresie ±0.05° co jest dopuszczalną wartością. Problem pojawia się w pojazdach pokolizyjnych, takich w których doszło do wymiany podzespołów zawieszenia lub zużycia elementów gumowych.
Parametr geometrycznego odchylenia osi jazdy to różnica kątów pomiędzy osią symetrii pojazdu, a dwusieczną kąta zbieżności tylnej. Jeżeli kąt ten wynosi przykładowo 1° oznacza to, że tył pojazdu ustawia się pod kątem 1° w stosunku to osi jazdy. Nadwozie takiego pojazdu w trakcie jazdy jest ustawione pod pewnym kątem co jednak w żaden sposób nie musi oznaczać że pojazd będzie „ściągać” w daną stronę.
Błędne ustawienie geometrii wpływa bezpośrednio na funkcjonowanie modułu radarowego oraz pozostałych systemów bezpieczeństwa ADAS, dlatego przez rozpoczęciem procedury kalibracji powinno się sprawdzić stan zawieszenia. Tak samo po regulacji układu geometrii jeżeli parametr odchylenia osi jazdy (zbieżność tylna) była regulowana należy wykonać ponowną kalibrację systemów ADAS. Z doświadczenia sytuacja ta ma miejsce, jeżeli zmiana odchylenia osi była większa niż ±0,15°.
Po wykonaniu geometrii powinno się wykonać kalibrację czujnika kąta skrętu kół.
Przechodząc do systemu radaru i aktywnego tempomatu warto wiedzieć, że większość nowoczesnych rozwiązań zgłasza usterkę systemu jeżeli odchylenie wynosi więcej niż 0,8°.
Wartość 0,8° powoduje rozbieżności w odczycie o wartość 1,4metra w odległości 100 metrów. Biorąc pod uwagę szerokość pasa jezdni wynoszącą 3-3,5metra jest to około połowa szerokości pasa.
Oznacza to, że sterownik w tym zakresie jest w stanie prawidłowo ocenić czy przeszkoda znajduje się na tym samym torze jazdy co nasz pojazd.
Jeżeli jednak to odchylenia kalibracji radaru dodane zostanie odchylenie geometrii wartość ta może się zwiększyć.
Warto wiedzieć, że system samo-diagnozy radaru jest często nieprecyzyjny. Czasami musi dojść do spełnienia odpowiednich warunków drogowych aby sterownik wyłapał błąd. Dlatego przy wykonywaniu nieprecyzyjnych kalibracji, błąd często powraca jednak czasem nawet po kilkuset kilometrach.
Niektóre sterowniki nieco starszych rozwiązań posiadają zakres pomiarowy ±3°. Rozbieżność 3stopni jest równoznaczna z przesunięciem rzeczywistej przeszkody o ponad 5 metrów w lewo/prawo na dystansie 100metrów. Tak rozkalibrowany system nie jest w stanie działać prawidłowo.
UWAGA! Znamy przypadki z opowiadań naszych klientów gdzie ich pojazd w trakcie jazdy lewym pasem autostrady omyłkowo złapał samochód z prawego pasa i rozpoczął gwałtowne hamowanie. Takie sytuacje są bardzo niebezpieczne a można im łatwo zapobiec.
Sam proces kalibracji radaru musi być wykonany z najwyższą precyzją zgodnie z procedurą ASO przy użyciu odpowiednich narzędzi kalibracyjnych.
Ustawianie radaru jest na tyle precyzyjne, że pomimo tolerancji 0,8° w trakcie kalibracji sterownik może odrzucać wartości większe niż ±0,15°.
Dlatego procedura kalibracji musi być maksymalnie precyzyjna i można ją opisać w następujący sposób:
Tak wykonana kalibracja wpływa na poprawne działanie wszystkich zaawansowanych systemów bezpieczeństwa ADAS działających lub korzystających z radaru.
Jeżeli chcesz zobaczyć jak procedura kalibracji wygląda w praktyce zapraszamy do najbliższego Warsztatu specjalistycznego.